Apartman ve site yaşamında aidatlar, düzenli ve sürdürülebilir bir yönetimin en temel gelir kaynağıdır.Temizlikten güvenliğe, bahçeden enerji giderlerine kadar tüm ortak alan harcamaları aidatlarla karşılanır.

Ancak aidatların nasıl hesaplandığı, özellikle büyük sitelerde sık sık tartışma konusu olur. Bu nedenle aidat hesaplama yöntemlerini ve m²’ye göre aidat paylaşımının nasıl yapıldığını bilmek büyük önem taşır.

Aidat Nedir?

Kat Mülkiyeti Kanunu’na göre aidat, apartman veya sitedeki ortak alanların giderlerine katılım payıdır.
Yani aidat; temizlik, güvenlik, aydınlatma, asansör bakımı, sigorta, yönetim giderleri gibi masrafların kat malikleri arasında paylaştırılmasıdır.

Her malik, binanın ortak yaşam giderlerine mülkiyet oranında katılmakla yükümlüdür.

Aidat Hesaplama Türleri

Aidat hesaplamasında birkaç farklı yöntem uygulanabilir.
Bu yöntemler genellikle yönetim planında belirtilir. Eğer yönetim planında açık hüküm yoksa, Kat Mülkiyeti Kanunu esas alınır.

1. Eşit Pay Usulü

Tüm bağımsız bölümler (daire, dükkân, ofis vb.) aynı oranda aidat öder.
Bu yöntem genellikle küçük binalarda tercih edilir, çünkü uygulaması kolaydır.
Ancak daire büyüklükleri çok farklıysa, adalet duygusunu zedeleyebilir.

Örnek:
10 daireli bir apartmanda toplam gider 10.000 TL ise, her daire 1.000 TL aidat öder.

2. m²’ye (Arsa Payına) Göre Hesaplama

Kat Mülkiyeti Kanunu’na göre en adil yöntem budur.
Her malik, sahip olduğu bağımsız bölümün arsa payı oranında giderlere katılır.
Yani büyük daire daha fazla, küçük daire daha az aidat öder.

Örnek:
Toplam gider: 20.000 TL
Toplam arsa payı: 2000
Dairenin arsa payı: 100
Aidat = (100 / 2000) × 20.000 = 1.000 TL

Bu yöntem özellikle yeni sitelerde, profesyonel yönetim sistemlerinde ve geniş metrekare farkı bulunan projelerde kullanılır.

3. Blok Bazlı Hesaplama

Birden fazla bloktan oluşan sitelerde, her bloğun kendi giderleri dikkate alınarak ayrı aidat belirlenebilir. Ortak alan (örneğin güvenlik, peyzaj, havuz gibi) giderleri tüm siteye dağıtılırken, asansör veya temizlik gibi blok bazlı giderler sadece o bloğa yansıtılır.

Bu yöntem büyük sitelerde daha adil sonuç verir.

4. Karma (Hibrit) Yöntem

Bazı yönetim planlarında, aidatlar hem sabit bir taban ücret hem de m²’ye göre değişen bir kısım olarak hesaplanır.
Örneğin:

• Ortak hizmetler için kişi başı 500 TL,

• Ortak gider payı için arsa payına göre ek ücret alınır.

Bu yöntem hem pratik hem de adil bir denge sağlar.

m²’ye Göre Aidat Hesaplama Nasıl Yapılır?

m² esaslı aidat hesaplamasında temel alınan oran arsa payıdır.
Arsa payı, her bağımsız bölümün toplam arsa içindeki payını gösterir.
Bu oran, tapu senedinde belirtilir ve genellikle dairelerin büyüklüğüyle orantılıdır.

Hesaplama Adımları:

1. Toplam gider belirlenir.
   (Örneğin: güvenlik, temizlik, bakım, enerji, personel maaşı)

2. Tüm bağımsız bölümlerin arsa payları toplanır.
   (Örnek: toplam arsa payı = 2000)

3. Her dairenin arsa payı oranı hesaplanır.
   (Dairenin arsa payı ÷ toplam arsa payı)

4. Oran toplam giderle çarpılır.
   Böylece her dairenin ödeyeceği aidat bulunur.

Örnek:
Toplam gider: 30.000 TL
Toplam arsa payı: 3000
Dairenin arsa payı: 150
Aidat = (150 / 3000) × 30.000 = 1.500 TL

Hatalı Aidat Paylaşımı Ne Gibi Sorunlara Yol Açar?

Aidatların adaletsiz dağıtılması, apartman ve site yaşamında en sık rastlanan tartışmalardan biridir.
Yanlış hesaplama, şu sonuçlara yol açabilir:

• Aidatların ödenmemesi,

• Kat maliklerinin dava açması,

• Yönetim güveninin zedelenmesi,

• Mali dengesizlik ve borç birikmesi.

Bu nedenle aidat hesaplama yöntemi, yönetim planına ve yasal hükümlere uygun şekilde belirlenmelidir.

Dijital Sistemlerle Otomatik Aidat Hesaplama

Günümüzde profesyonel yönetim firmaları, aidat hesaplamalarını dijital yazılımlar üzerinden yapmaktadır.
Bu sistemler, arsa payı, m², blok ve ortak alan kriterlerini otomatik olarak değerlendirir ve hatasız fatura oluşturur.

Ayrıca her daire sakini kendi gider dökümünü mobil uygulama üzerinden anlık olarak görebilir.
Bu yöntem hem şeffaflık sağlar hem de yöneticilerin iş yükünü azaltır.

💡 Prolife 360 Görüşü

Prolife 360 olarak, aidat hesaplamasında adalet, şeffaflık ve dijital denetimi temel prensip olarak görüyoruz. Aidat, sadece bir mali yük değil; yaşam alanlarının sürdürülebilirliği için ortak bir sorumluluktur.

Bizce doğru yöntem, yönetim planına uygun şekilde m² esaslı paylaşımdır. Ancak her projenin kendine özgü yapısı göz önünde bulundurulmalı ve sistem buna göre uyarlanmalıdır.

Prolife 360’ın dijital yönetim altyapısı, tüm giderleri otomatik analiz eder, hatasız dağılım yapar ve sakinlerin güvenini artırır. Çünkü biz, adil aidat sisteminin huzurlu bir yaşamın anahtarı olduğuna inanıyoruz.